BOSNA I HERCEGOVINA
REPUBLIKA SRPSKA
OKRUŽNI PRIVREDNI SUD U BANJOJ LUCI
Broj: 57 0 Ps 136510 21 Ps
Banja Luka,16.12.2022. godine
OKRUŽNI PRIVREDNI SUD U BANJOJ LUCI, sudija Tanja Grubačić-Janković, u pravnoj stvari tužioca „Prointer ITSS“ d.o.o. Banjaluka, zasutapan po punomoćniku Zajednička advokatska kancelarija advokati Lazo S. Radić i Mladen Baština, Kninska ulica broj 8, Bnjaluka, protiv tuženog Grad Banjaluka, Trg srpskih vladara broj 1, Banjaluka, zastupan po Pravobranilaštvu Republike Srpske, Sjedište zamjenika pravobranioca Banjaluka, radi isplate, vrijednost spora 126.945,00 KM, nakon održanog i zaključenog ročišta za glavnu raspravu u prisustvu punomoćnika stranka, donio je
P R E S U D U
Obavezuje se tuženi Grad Banjaluka da tužiocu „Prointer ITSS“ d.o.o. Banjaluka isplati iznos od 126.945,00 KM, sa zakonskom zateznom kamatom od dana 30.01.2021. godine do konačne isplate, uz nakanadu trošova postupka u iznosu od 11.230,80 KM, sa zakonskom zateznom kamatom od dana dostavljanja prepisa presude do konačne isplate, a sve u roku od 30 dana, pod prijetnjom izvršenja,
Odbija se zahtjev za isplatu zakonske zatezne kamate na iznos od 126.945,00 KM u periodu od 29.01.2021. godine do 30.01.2021. godine, kao i zahtjev tužioca za naknadu troškova postupka preko dosuđenog iznosa.
Obrazloženje
Tužilac je podnio tužbu dana 16.08.2021. godine, te je uređenim tužbenim zahtjevom tražio da mu tuženi na ime duga isplati iznos od 126.945,00 KM sa zakonskom zateznom kamatom od dana 29.1.2020. godine do isplate, uz naknadu troškova postupka.
U podnesenoj tužbi i u toku postupka navodi: da su tužilac i tuženi dana 16.04.2020. godine zaljučili Ugovor o pružanju usluga broj 12–G–144/20 i JN–171/2020, kojim ugovorom se tužilac obavezao da će za račun tuženog izvršiti informatičku modernizaciju saobraćaja a koja predstavlja implementaciju informacionog sistema za detekciju zauzetosti parking mjesta i prikazivanja broja slobodnih parking mjesta, dok se tuženi obavezao da će tužiocu platiti za izvršene usluge iznos od 234.760,50 KM nakon dostavljene i ovjerene fakture, zapisnika o primopredaji, a sve u skladu sa obostrano prihvaćenom i potpisanom tehničkom specifkacijom, specifikacijom usluga i projektnim zadatkom; da su nekoliko mjeseci nakon zaključenja ugovora, tužilac i tuženi potpisali dva aneksa ugovora i istima produžili rok za izvršenje osnovnog ugovora od strane tužioca; da je tužilac svoje ugovorne obaveze ispunio na način i u skladu sa uslovima propisanim predmetnim ugovorima, a o čemu je sačinjen i zapisnik od strane lica imenovanih od strane tuženog, kao i uredno prihvaćenim i potpisanim neophodnim specifikacijama; da je tužilac za izvršene usluge ispostavio fakturu tuženom, te u nekoliko navrata poslao i opomenu pred tužbu radi izvršenja ugovora, a da je tuženi sredinom mjeseca jula tužiocu isplatio dio duga u iznosu od oko 107.806,50 KM; da je promjenjena lokacija izvođenja radova i to umjesto dva parkinga u centru Grada Banjaluka sa ukupno 345 parking mjesta na tri parkinga sa ukupno 366 parking mjesta; da je tužilac svoje ugovorne obaveze izvršio blagovremeno i uredno u skladu sa ugovorom, aneksima ugovora, instrukcijama tužioca, projektnom i tenderskom dokumentacijom; da je nakon izvršenja ugovornih obaveza od strane tužioca, tuženi imenovao komisiju od tri člana i to od koja su dva člana inženjeri saobraćajne struke a jedan inženjer elektrotehničke struke; koja je konstatovala da je izvršila uvid u Osnovni ugovor kao i sve anekse ugovora, u građevinske knjige i građevinske dnevnike, tehničku dokumentaciju kao i samu aplikaciju te utvrdila i konstatovala u Zapisniku o primopredaji radova na infomatičkoj modernizaciji saobraćaja sam tok izvođenja radova kao i da su radovi izvedeni prema specifikaciji iz Ugovora, građevinskoj knjizi i projektu na predmetnim lokacijama te da su radovi izvedeni kvalitetno, u skladu sa propisima i pravilima struke kao i po projektu izvedenog stanja; da se vještak u toku postupka izjasno da se projektnim zadatkom eksplicitno ne traži da softver samostalno razvije iz početka i da se u ugovoru u projektu ne pominje izvorni softverski kod; da sistem i danas funkcioniše onako kako je to i ugovoreno.
U odgovoru na tužbu i u završnom izlaganju, tuženi osporava tužbu i tužbeni zahtjev tužioca, te navodi: da tužena ne spori da su tužilac i tuženi zaključili ugovor o pružanju usluga broj 12-G144/20 i JN-171/2020, i anekse ugovora, ali napominje da je sastavni dio ovog ugovora projektni zadatak pod nazivom "Informatička modernizacija saobraćaja“, tehnička specifikacija „Informatička modernizacija saobraćaja" i specifikacija usluga "Informatička modernizacija saobraćaja", koji su precizirani i obostrano potpisani u postupku javne nabavke koja je provedena pod brojem 20–404-609/19; da je softver koji je trebao biti izrađen, saglasno projektnom zadatku, dio aplikativni nivo, izrada aplikativnog softvera i licence aplikativnog softvera, zahtjevao dodatnu potvrdu od strane eksperta informacionih tehnologija, iz kojih razloga tuženi nije izvršio plaćanje po ispostavljenoj fakturi u dijelu koji se odnosi na stavke 7. izrada Aplikativnog softvera i 8.lLicence Aplikativnog softvera; da Aplikativni softver nije razvijen za potrebe tuženog u postupku izvršenja predmetnog ugovora, već da se radi o gotovom rješenju firme RCE SYSTEMS iz Češke, koje je samo podešeno za rad sa opremom koja je isporučena tuženom po navedenom ugovoru; da je uslov iz tenderske dokumentacije bio da se softver izradi po tačnoj specifikaciji, a ne da se isporuči softver treće strane; da tužilac nije izvršio obavezu na način kako se obavezao ugovorom; da je odjeljenje tuženog za saobraćaj i puteve pozvalo tužioca da nastavi spor saglasno odredbi člana 14. predmetnog ugovora, riješavanje spora putem arbitražne komisije, ali da do imenovanja arbitražne komisije nije došlo; da tužilac nije postupio u skladu sa uslovima navedenim u tenderskoj dokumentaciji, jer je bio u obavezi da Softver izradi po tačnoj specifikaciji, a ne da isporuči softver druge firme, te da je nesporno da tužilac nije izvršio obavezu na način kako se obavezao Ugovorom i istom ne pripada ispostvljena naknada navedena u tački 7 i 8 fakture, a koja je predmet tužbenog zahtjeva; da je na navedene nedostatke tuženi je ukazao tužiocu, u svom dopisu od 14.06.2021. godine, u kojem je zahtijevao da se izvrši dodatna potvrda ispunjenosti uslova iz specifikacije u pogledu tačke 7 „Izrada Aplikativnog softvera” i tačke 8 Licence Aplikativnog softvera, od strane eksperta informacionih tehnologija, s obzirom da je nesporno da članovi komisije nisu bili stručno osposobljeni da utvrđuju ispunjenost uslova iz specifikacije, s obzirom na činjenicu da su predsjednik i član komisije po stručnoj spremi bili diplomirani inženjeri saobraćaja, a drugi član diplomirani inženjer elektrotehnike, znači komisija nije bila stručna i kvalifikovana da izvrši primopredaju radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja; da s obzirom na činjenicu, da je tužiocu od samog početka ugovornog odnosa bila poznata činjenica, da predmetni softver nije izradio, već je isti preuzeo od strane trećeg lica, kao gotovo rješenje koje je izradila druga firma, to shodno odredbi člana 485. Zakona o obligacionim odnosima, kupac u ovom slučaju tuženi, ne gubi pravo da se pozove na neki nedostatak i kad nije izvršio svoju obavezu da stvar pregleda bez odlaganja ili obavezu da u određenom roku obavijesti prodavca o postojanju nedostataka, kao i kad se nedostatak pokazao tek po proteku 6 mjeseci, od predaje stvari ako je taj nedostatak bio poznat prodavcu ili mu nije mogao ostati nepoznat; da je tužiocu činjenica da ne izrađuje sopstveni softver bila poznata, te da isti mora snositi posljedice odnosno odgovarati za isti nedostatak i nakon isteka roka od 6 mjeseci, a što dalje znači, da tuženi nije u obavezi da tužiocu plati ispostavljenu fakturu u pogledu predmetnih dviju tačaka; da činjenica da tužilac nije izradio softver nije se mogla opaziti običnim pregledom i nisu je mogla utvrditi lica imenovana u komisiju za primopredaju nego je od strane tuženog zatraženo da se omogući pristup izvornom kodu i da ekspert informacionih tehnologija izvrši pregled izvedenog posla, a što tužilac, znajući za ovaj nedostatak nije omogućio tuženom, pa se na istog nesporno ima primijeniti odredba člana 614. stav 3. Zakona o obligacionim odnosima i isti je i nakon izvršene primopredaje u obavezi da snosi posljedice u pogledu navedenog nedostatka odnosno, istom ne pripada pravo na naknadu za ove dvije stavke, jer je predmetni ugovor u pogledu 7 i 8 tačke ništav.
U dokaznom postupku od strane tužioca provedeni su sljedeći dokazi: ugovor o pružanju usluga zaključen između tužioca i tuženog broj JN-171/2020 od dana 08.04.2020. godine odnosno broj 12-G-1443/20 od dana 16.04.2020. godine; aneks 1 ugovora o pružanju informatičke modernizacije saobraćaja broj 01/01-012-188/2020 od dana 01.07.2020. godine odnosno broj 12-G-1443/20 od dana 08.07.2020. godine; aneks 2 ugovora o pružanju informatičke modernizacije saobraćaja broj 01./01-012/319/2020 od dana 02.09.2020. godine odnosno broj 12-G-1443/20 od dana 11.09.2020. godine; aneks 3 ugovora o pružanju informatičke modernizacije saobraćaja broj 01./01-012/443/2020 od dana 14.10.2020. godine odnosno broj 12-G-1443/20 od dana 14.10.2020. godine; zapisnik za primopredaju radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja Grada Banjaluka broj 13-370-9575/2020 od dana 29.12.2020. godine; račun izdan od strane tužioca broj 734/20 od dana 30.12.2020. godine; tehnička specifikacija- ''Informatička modernizacija saobraćaja sastavljenja od strane Slavka Davidovića; specifikacija usluge – ''Informatička modernizacija saobraćaja'' sačinjena od strane Slavka Davidovića; izvještaj dr Srećka Stankovića od dana 15.12.2020. godine; dopis Grada Banjaluka broj 13-370-3477/2020 od dana 08.06.2020. godine; izvod broj 135 Komercijalne Banke računa tužioca broj … od dana 13.07.2021. godine, te je saslušan svjedok G.S..
Tuženi je kao dokaze izveo: ugovor o pružanju usluga zaključenog između parničnih stranaka, dana 08.04.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20, sa projektnim zadatkom ''Informatička modernizacija saobraćaja'', specifikacijom usluge ''Informatička modernizacija saobraćaja'' i tehničkom specifikacijom ''Informatička modernizacija saobraćaja''; aneks 1. ugovora o pružanju usluga ''Informatička modernizacija saobraćaja'' zaključenog između parničnih stranaka, dana 01.07.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20; aneksa 2. ugovora o pružanju usluga ''Informatička modernizacija saobraćaja'' zaključenog između parničnih stranaka, dana 02.09.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20; dopis tuženog upućenih tužiocu, broj 13-370-4464/21 od 14.06.2021. godine i broj 13-370-4464-17/21 od 25.06.2021. godine; original ponude tužioca na postupak javne nabavke „Informatička modernizacija saobraćaja“, broj javne nabavke 20-404-609/19, od 27.12.2019. godine, sa prilozima ukupno 275 strana; fotodokumentacije, snimka ekrana aplikacije za nadzor parkiranja „PARKING DETECTION“, češke kompanije RCE SYSTEMS, ukupno 4 strane i snimka ekrana aplikacije tužioca, ukupno 4 strane; Nalaz i mišljenje vještaka elektrotehničke oblasti Dragoljuba Krnete od 10.06.2022. godine, te su saslušani svjedoci V.B., S.T. i B.M..
Ovaj sud je odlučio kao u izreci presude, iz sljedećih razloga:
Predmet spora u ovom postupku je tužbeni zahtjev tužioca, kojim je tražio da se obaveže tuženi da mu na ime duga za izvršenu uslugu isplati neplaćeni dio cijene u iznosu od 126.945,00 KM sa zakonskom zateznom kamatom počev od 29.01.2021. godine do konačne isplate.
Ocjenom naprijed izvedenih dokaza, kako zasebno, tako i svih dokaza zajedno, sud je utvrdio:da su tužilac i tuženi dana 08.04.2020. godine zaključili ugovor o pružanju usluga na osnovu kojeg se tužilac kao izvršilac obavezao da za račun tuženog kao naručioca izvrši informatičku modernizaciju saobraćaja, koja predstavlja implementaciju informacionog sistema za detekciju zauzetosti parking mjesta i prikazivanje broja slobodnih parking mjesta, u centralnom području grada Banjaluka, a prema projektnom zadatku tehničkoj specifikaciji i specifikaciji usluga, koji predstavljaju sastavni dio ugovora, dok se tuženi obavezao da za izvršene usluge isplati ugovorenu cijenu u iznosu od 234.760,50 KM na osnovu dostavljene i ovjerene fakture i zapisnika o primopredaji; te se tužilac obavezao da u potpusnoti izvrši uslugu prema tehničkoj specifikaciji koja je sastavni dio predmetnog ugovora i prema projektnom zadatku, a predmetnim ugovorom je predviđeno da nadzorni organ koji će biti imenovan posebnim rješenjem vrši kontrolu kvaliteta implementacije informacionog sistema, usklađenost sa tehničkom specifikaciom i projektnim zadatkom, primjenu propisa, standarda i tehničkih normativa, daje uputstva izvršiocu, kao i druge poslove vezane za kvalitativno izvršenje ovog ugovora; sastavni dio predmetnog ugovora predstavlja obostrano potpisana specifikacija usluga i projektni zadatak (ugovor o pružanju usluga zaključen između tužioca i tuženog broj JN-171/2020 od dana 08.04.2020. godine odnosno broj 12-G-1443/20 od dana 16.04.2020. godine); da je je aneksom I predmetnog ugovora produžen rok izvršenja ugovornog posla do 14.08.2020. godine (aneks 1. ugovora o pružanju usluga ''Informatička modernizacija saobraćaja'' zaključenog između parničnih stranaka, dana 01.07.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20);da je aneksom II predmetnog ugovora produžen rok izvršenja ugovornog posloa do 14.10.2020. godine (aneksa 2. ugovora o pružanju usluga ''Informatička modernizacija saobraćaja'' zaključenog između parničnih stranaka, dana 02.09.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20);da je aneksom III predmetnog ugovora produžen rok izvršenja ugovorenog posla do 30.12.2020. godine (aneksa 3. ugovora o pružanju usluga ''Informatička modernizacija saobraćaja'' zaključenog između parničnih stranaka, dana 02.09.2020. godine, pod brojem 12-G-1443/20); da je tadašnji Gradonačelnik Grada Banjaluka formirao komisiju za primopredaju radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja, a na osnovu ugovora broj 12-G-1443/20 od 16.04.2020. godine, u čijem sastavu su bili S.T., B.M. i V.B., koja je izvršila pregled izvedenih radova, ugovorno-tehničke dokumentacije po kojoj su radovi izvedeni, te ustanovila: da je tuženi naručilac i investitor informatičke modernizacije saobraćaja, da je izvođač radova tužilac, da su radovi izvedeni na lokacijama parking kod „Galerije“ – 116 parking mjesta, parking kod hotela „Palas“ – 70 parking mjesta i parking u Ulici Vladike Platona – 180 parking mjesta. da je tužilac kao izvođač radova uveden u posao dana 16.04.2020. godine i iste završio 14.12.2020. godine, a da je Nadzorni organ nakon toga dana 15.12.2020. godine sačinio izvještaj; da je pregled i prijam izvedenih radova izvršen 29.12.2020. godine; da je komisija sa parking lokacija pristupila aplikaciji za nadgledanje slobodnih parking mjesta, te konstatovala da stanje prikazano na aplikaciji u potpusnosti odgovara stanju na terenu, te da postoji funkcjonalnost sistema; da su poslove nadzornog organa ispred Gradske uprave Grada Banjaluka obavljali S.S. i I.S. koji su imenovani rješenjem Gradonačelnika Grada Banjaluka; da je komisija izvršila provjeru potpunosti tehničke i druge dokumentacije za izvođenje radova i dana 28.12.2020. godine, izvršila pregled izvedenih radova i konstatovala da su radovi izvedeni prema ugovoru, projektu izvedenog stanja i potpisanoj građevinskoj knjizi; da je predmetna komisija takođe sačinila zapisnik o primopredaji radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja, te dala prijedlog da su izvedeni radovi prema specifikaciji iz ugovora, građevinskoj knjizi i projektu izvedenog stanja koja je potpisana od strane odgovornog rukovodioca radova i nadzornog tima prime od izvođača radova u svemu prema predmetnom zapisniku, da su navedeni radovi izvedeni kvalitetno u skladu sa propisima i pravilima struke kao i po projektu izvedenog stanja, te da se tužiocu kao izvođaču isplati vrijednost izvedenih radova u iznosu od 234.760,50 KM sa PDV (zapisnik za primopredaju radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja Grada Banjaluka broj 13-370-9575/2020 od dana 29.12.2020. godine); da je tužilac je dana 30.12.2020. godine izdao tuženom račun broj 734/20 na ime izvršavanja predmetnog ugovora, u iznosu od 234.760,50 KM, a da se tuženi obratio tužiocu dopisom od 14.06.2021. godine, kojim je prigovorio ispostavljenoj fakturi u dijelu koji se odnosi na tačku 7. izrada aplikativnog softvera i tačku 8. licence aplikativnog softvera, navodeći da smatra da softver nije razvijen za potrebe tuženog već da se radi o gotovom rješenju firme „RCE Systems“ iz Češke, te tražio da se faktura umanji za navedene dve stavke (dopis tuženog upućenih tužiocu, broj 13-370-4464/21 od 14.06.2021. godine); da je tehničkom specifikaciom „informatička modernizacija saobraćaja“ između ostalog predviđena izrada aplikativnog softvera, zajedno sa licencom proizvođača softvera za aplikativni softver, te predviđeno da od ukupno ugovorenog iznosa na ime izvršavanja ugovora (234.760,50 KM sa PDV), iznos od 87.500,00 KM bez PDV odnosi na izradu aplikativnog softvera, a iznos od 21.000,00 KM bez PDV-a, na licencu aplikativnog softvera (specifikacijom usluge ''Informatička modernizacija saobraćaja'').
Na osnovu nalaza i mišljenja vještaka elektrotehničke struke Dragoljuba Krnete od 10.06.2022. godine konstatuje se: da softver predstavlja program ili skup programa koji omogućava da hardver obrađuje podatka, dok aplikativni softver podrazumjeva softver koji je namjenjen za određenu primjenu, rješavanje konkretnog zadatka ili obradu podataka; da postoji potpuna usaglašenost između projektnog zadatka, tj. zahtjeva iz tenderske dokumentacije i stvarno izvedenog (uzimajuću u obzir i zamjenu da umjesto parkinga kod „Stare autobuske stanice“ sistem implamentiran na druga dva parkinga); da prema projektnom zadatku Informacioni sistem za detekciju zauzetosti parking mjesta i prikazivanje broja slobodnih parking mjesta treba da čine sledeće cjeline: Senzori, LED paneli, Server, Aplikacija (Back office) i Mobilna aplikacija. Hardver (senzori, LED paneli i server) i softver (aplikacija – back office i mobilna aplikacije) koji su isporučeni; da aplikacija i mobilna aplikacija sadrže sve projektnim zadatkom tražene funkcionalnosti, a hardver i softver su u operativnoj primjeni; da je isporučen jedan LED panel više i 3 kamere više nego što je predviđeno, ali da više isporučena oprema nije fakturisana; da na osnovu informacija od kompanije Prointer ITSS, izvršilac projekta (tužilac) nije samostalno razvio od početka softversko rješenje nego je uradio implementaciju gotovog softverskog rješenja sa odgovarajućom konfiguracijom i podešavanjima u skladu sa tehničkim zahtjevima projekta Informatička modernizacija saobraćaja Grada Banja Lu ka; da na osnovu informacija od kompanije Prointer ITSS, izvršilac (tužilac) je uradio implementaciju softverskog rješenja „PARKlNG DETECTION", kompanije „RCE SYSTEMS", iz Češke Republike, na način da je ista prilagodjena projektu Informatička modernizacija saobraćaja Grada Banja Luka; da su isporučena oprema, aplikacija (back office) i mobilna aplikacija u potpunosti funkcionalne, a hardver i softver su u operativnoj primjeni.
Na pitanje punomoćnika tuženog postavljeno vještaku elektrotehničke struke Dragoljubu Krneti da se izjasni da li činjenica da je tužilac preuzeo softver, a nije ga samostalno izradio može da utiče na cijenu usluga, vještak je naveo da se od tužioca nije tražilo da izradi softver sam, jer da osim tradicionalnog programiranja, gdje se sofver izrađuje od početka do kraja, moguće je da konfiguriše softver sa malom količinom programiranja, a čak i bez programiranja.
Temeljem nalaza i mišljenja te ovog iskaza vještaka, kao stručnog lica, sud je utvrdio da je u ugovoru, u kojem je osim cijene, navedena i obaveza tužioca – implementacija (bez preciziranja načina implementacije koje je vještak elektro -inofmacione struke definisao kroz tri stavke – kompletno programiranje, malo programiranja i bez programiranja) da nije dokazano od strane tuženog da je na tužiocu bila obaveza izrade softvera.
Iz iskaza svjedoka G.S., kod tužioca zaposlenog kao rukovodilac sektora automatizacije, koji je rukovodio I nadgledao implementaciju cijelog projekta može se zaključiti da softver nije izrađen već da je preuzeto rješenje od firme RCE Systems iz Češke, pa bi to ukazivalo da je tužilac . Ovaj svjedok je naveo još: da je po projektu bila planirana implementacija na lokacijama Galerija i Stara autobuska, ali da je došlo do promjene te umjesto lokacije Stara autobuska dojdeljena je lokacija kod Palasa i u Ulici Vladike Platona, odnosno na 3 lokacije zbog čega je bilo potrebno naručiti dodatnu opremu; da projektom nije bilo preciziran način izrade softvera, te da je ugovoreno da se softver može samostalo izraditi ili nabaviti gotovo rješenje; da je prilikom primopredaje tužilac dostavio svu potrebnu dokumetaciju, dnevnike rada, tehničku dokumentaciju, te zajedno sa predstavnicima tuženog obišli lokacije , utvrdili stanje na terenu, da nije bilo nikakvih primjedbi, pristupili aplikaciji, te nakon provjere potpisali zapisnik; da je dokumentacija dostavljena nekoliko dana prije izvršene primipreda; da system funkcjoniše i danas.
Na ročištu za glavnu raspravu od 14.11.2022. godine, punomoćnik tuženog je odustao od salušanja svjedoka D.R. i M.V., na osnovu čega je sud doneo rješenje kojim se opoziva odluka o saslušanju navedenih svjedoka.
Među parničnim strankama nije sporno da su se nalazili u obligacionopravnom odnosu temeljem zaključenog ugovora o pružanju usluga, čijom odredbom (član 600 Zakona o obligacionim odnosima, dalje: ZOO) proizlazi da se tim ugovorom poslenik obavezuje da obavi određeni posao, kao što je izrada ili opravka neke stvari ili izvršavanje nekog fizičkog ili intelektualnog rada i slično, dok se naručilac obavezuje da mu za to plati naknadu.
Iz dokaza, a i nije sporno, proizlazi da su stranke bile u poslovnom odnosu po osnovu zaključenog ugovora o pružanju usluga od 08.04.2020. godine, te je tuženi po računu od 30.12.2020. godine isplatio dana 13.7.2021. godine iznos od 107.806,50 KM, dok nije isplatio iznos od 126. 945, 00 KM, a koji se odnosi na stavke po računu: izrada aplikativnog softvera od 87.500, 00 KM i i licenca aplikativnog softvera od 21.000, 00 KM bez PDV).
Prigovor na račun tuženi je uputio tužiocu tek dopisom od 14.6.2021. godine i tražio snižavanje cijene, uz tvrdnju da tužilac nije izradio aplikativni softver i pribavio licencu za isti.
Članom 614. ZOO je propisano da je naručilac dužan pregledati izvršeno djelo čim je to po redovnom toku stvari moguće i o nađenim nedostacima bez odlaganja obavijestiti poslenika, i da o vidljivim nedostacima obavesti prodavca u roku od osam dana, a kod ugovora u privredi odmah. Odredbom 615. ZOO je preopisano da ako se docnije pokaže neki nedostatak koi se nije mogao otkriti običnim pregledom, naručilac se ipak može pozvati na njega, pod uslovom da o njemu obavijesti poslenika što prije, a najduže u roku od mjesec dana od njegovog otkrivanja. Prema članu 617. ZOO poslenik se ne može pozvati na neku odredbu prethodnih članava kad se nedostatak odnosi na činjenice koju su mu bile poznate ili mu nisu mogle ostati nepoznati a nije ih saopštio naručiocu. ali tuženom u konkretnim okolnostima slučaja ne daju pravo da se koristi ovlaštenjima iz člana 620. ZOO.Prama članu 620. stav 1 tog zakona, kad izvršeni posao ima nedostatak zbog koga djelo nije neupotrebljivo, odnosno kad posao nije izvršen u suprotnosti da izričitim uslovima ugovora, naručilac je dužan dopustiti posleniku da nedostata otloni, te mu ostaviti primjeren rok za to (stav 2), a u protivnom naručilac može po svom izboru izvršiti otklanjanje nedostataka na račun poslenika, ili sniziti naknadu, ili raskinuti ugovor.
Iz provedenih dokaza, a naročito iz zapisnika komisije za primopredaju radova na informatičkoj modernizaciji saobraćaja, te nalaza i mišljenja vještaka elektrotehničke struke Dragoljuba Krnete i saslušanih svjedoka proizilazi da je tužilac izvršio svoju ugovornu obavezu informatičku modernizaciju saobraćaja koja predstavlja implementaciju informacionog sistema za detekciju zauzetosti parking mjesta i prikazivanje broja slobodnih parking mjesta na ugovorenim lokacijama. Iz iskaza saslušanih svjedoka proizilazi da sistem funkcjoniše i danas.
Činjenica da tužilac nije samostalno izradio aplikativni softver i uspostavio licencu za aplikativni softver se odnosi na specifikaciju ugovorne obaveze, a ne na nedostatak izvršene usluge, pa tuženikova tvrdnja o neizradi aplikativnog softvera i nepribaljanju licence za isti, pravno znači ttvdnju da tuženi nije ispunio dio ugovrne obaveze.Navedeno je bez uticaja jer tuženi, čija je komisija primila radove dana 29.12.20220. godine, a tužilac dan poslije izdao račun, sa valutom plaćanja 29.1.2021. godine, bez odlaganja nije tražio raskid ugovora (u smislu člana 124. Zakona o obligacionim odnosima u vezi sa članom 130. istog), nego je tek 13.7.2021. godine platio dio cijene, a mjesec dana ranije tražio snižavanje iste.
Bez uticaja je navod tuženog da tužilac nije izradio softver nije se mogla opaziti običnim pregledom i nisu je mogla utvrditi lica imenovana u komisiju za primopredaju (zbog nedovoljne stručnosti) nego je od strane tuženog zatraženo da se omogući pristup izvornom kodu i da ekspert informacionih tehnologija izvrši pregled izvedenog posla, a što tužilac nije omogućio tuženom. Navedeno je tuženi mogao utvrđivati, nakon davanja izjave o raskidu ugovora u evenutalnom sudskom postupku (postupak obezbjeđenje dokaza)
Isticanjem prigovora šest mjeseci nakon prijema računa, na kojem je valuta plaćanja bila dana 29.1.2021. godine, tužilac je prekludiran u pravu da traži zaštitu zbog neispunjenja dijela ugovorne obaveze.
Predmetni ugovor nije protivan prinudnim propisima, javnom poretku i dobrim poslovnim običajima, to nema osnova za primjenu odredbe člana 103. ZOO, niti posledaca propisanih odredbom člana 104. ZOO, te nije osnovan navod tuženog da se radi o ništavosti ugovora u pogledu tačke 7. i 8. predmetnog ugovora, kojiim odredbama je propisano pravo izvršio da traži produženje roka završetka poslova I njegova obaveza da poslove izvodi u skladu sa specifikacijom usluga, projektnim zadatkom, tehničkim propisima…
Što se tiče visine potraživanja, ista proizilazi iz računa broj 734/20 od 30.12.2020. godine, koji je u saglasnosti sa članom 3. predmetnog ugovora, te nesporne činjenice da je tužena na ime ugovorene cijene isplatila tužiocu iznos od 107.806,50 KM, na osnovu čega je utvrđeno da preostali dug tuženog iznosi 126.945,00 KM, na koji iznos je i obavezan tuženi ovom presudom.
Kako je utvrđeno da je tužilac izvršio svoju ugovornu obavezu, dok tuženi nije isplatio ugovorenu cijenu u potpunosti, to je u skladu sa odredbom člana 262. u vezi sa članom 623. ZOO obavezan tuženi da tužiocu na ime duga isplati iznos od 126.945,00 KM.
Pored isplate glavnog duga, tužilac ima pravo, u smislu odredbe člana 277 ZOO, na naplatu zakonske zatezne kamate na dosuđeni iznos i to od dana dospjelosti računa broj 734/20, pa kako je u istom kao datum dospjeća naveden 29.01.2021. godine, to je obaveza tuženog dospjela naredni dan, tj. od 30.01.2021. godine, jer je tuženi tada pao u docnju sa izvršenjem svoje obaveze, pa sve do konačne isplate, dok je zahtjev zahtjev za zakonsku zateznu kamatu u ostalom dijelu valjalo odbiti kao neosnovan.
Ostali dokazi nisu posebno cijenjeni jer nisu od uticaja na odluku suda.
Odlučujući o troškovima postupka, imajući u vidu vrijednost spora i opredjeljen zahtjev za naknadu istih, ovaj sud je temeljem odredbe člana 2. Tarifnog broja 2, 9 I 12 Tarife o nagradama i naknadi troškova za rad advokata („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj: 68/05-u daljem tekstu: AT), člana 6 stav 1 tačka a) i b) Zakona o sudskim taksama („Službeni glasnik Republike Srpske“ broj: 73/08, 49/09, 67/13, 63/14, 66/18 i 67/20) i člana 396 stav 2 ZPP, utvrdio da tužilac ima pravo na naknadu sljedećih troškova: troškova sastava tužbe u iznosu od 808,00 KM (404 bodova x 2 KM), zastupanja na 6 održanih ročišta u iznosu od 4.848,00 KM (404 bodova x 2 KM x 6 ročišta), paušal u iznosu od 1.414,00 KM, PDV u iznosu od 1.201,90 KM i nagradu za vrijeme u iznosu od 420,00 KM (30 bodova x 2 KM x 7h), što ukupno iznosi 8.691,90 KM. Pored toga, tužilac ima pravo na troškove takse na tužbu u iznosu od 1.269,45 KM, takse na presudu u iznosu od 1.269,45 KM, tako da ukupni troškovi parničnog postupka tužioca iznose 11.230,80 KM.
Po ocjeni ovog suda, tužilac nema pravo na troškove za odsustvo iz kancelarije u trajanju od 10 sata, imajući u vidu da su u toku postupka održano 5 ročišta u trajanju od po sat vremena i jedno ročište u trajanju od 2 sata, iz kojih razloga su tužiocu određeni troškovi na ime odsustva iz kancelarije u iznosu od 420,00 KM, odnosno na ime 6 sata. Takođe tužilac nema pravo na na obračun PDV na odsustvo iz kancelarije, jer je riječ o radnji, koja ne podliježe ovoj vrsti poreza.
Kako je tužilac u cjelosti uspio u sporu, to je temeljem odredbe člana 386. stav 1. ZPP, obavezan tuženi da tužiocu naknadi troškove parničnog postupka u iznosu od 11.230,80 KM, dok je u ostalom dijelu zahtjev tužioca za naknadu troškova parničnog postupka valjalo odbiti.
Pored isplate troškova postupka, tužilac ima pravo, u smislu odredbe člana 277. ZOO, a u vezi sa članom 2. stav 1. ZPP, na naplatu zakonske zatezne kamate na utvrđeni iznos troškova i to od dana dostavljanja presude, budući da je tada utvrđena njihova visina, odnosno tuženi je tada pao u docnju sa izvršenjem obaveze naknade istih, pa sve do konačne isplate.
Sudija
Tanja Grubačić-Janković
POUKA:Protiv ove persude dozvoljena je žalba Višem privrednom sudu Banjaluka, putem ovog suda, u roku od 15 dana od dana dostavljanja prepisa iste.