Kako odrediti vrijednost predmeta spora, kada tužilac u odnosu na tuženog postavi više nenovčanih zahtjeva, koji se ne zasnivaju na istom činjeničnom i pravnom osnovu, a u tužbi naznači vrijednost spora u jednom iznosu

Pravno pitanje razmatrano je na Panelu za ujednačavanje sudske prakse iz građanske oblasti na kojem su učestvovali predstavnici Suda Bosne i Hercegovine, Vrhovnog suda Federacije BiH, Vrhovnog suda Republike Srpske i Apelacionog suda Brčko Distrikta BiH, održanom u Sarajevu 22.11.2023. godine u prostorijama Visokog sudskog i tužilačkog vijeća Bosne i Hercegovine. 

U skladu sa Pravilima panela za ujednačavanje sudske prakse, pravno shvatanje je usaglašeno 11.7.2024. godine. Obrazloženje istog je naknadno verifikovano od strane sudova – učesnika panela.

Usaglašeno pravno shvatanje:

Kada tužilac u odnosu na tuženog postavi više nenovčanih zahtjeva, koji se ne zasnivaju na istom činjeničnom i pravnom osnovu, a u tužbi naznači vrijednost spora u jednom iznosu, tako označena vrijednost predmeta spora se odnosi na sve zahtjeve.

Obrazloženje:

Prema odredbama člana 318 Zakona o parničnom postupku ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 58/03, 85/03, 74/05, 63/07 i 49/09, 61/13 i 27/24-u daljem tekstu ZPP RS) i Zakona o parničnom postupku („Službene novine FBiH” br.53/03,73/05,22/06, 98/15-u daljem tekstu ZPP FBiH)), te odredbama člana 67 Zakon o parničnom postupku („Službeni glasnik „Brčko Distrikt BiH“ br.28/18 I 6/21), kao i odredbama člana 258 Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik BiH“ br: 36/04, 84/07, 58/13, 94/16 i 34/21), ako jedna tužba protiv istog tuženog obuhvata više zahtjeva koji se zasnivaju na istom činjeničnom i pravnom osnovu, vrijednost se određuje po zbiru vrijednosti svih zahtjeva (stav 1.)

Ako zahtjevi u tužbi proizilaze iz raznih osnova, ili su istaknuti protiv više tuženih, vrijednost se određuje prema vrijednosti svakog pojedinog zahtjeva. (stav 2).

Kod činjenice, da je tužilac istakao više nenovčanih zahtjeva protiv tuženog, koji se ne zasnivaju na istom činjeničnom i pravnom osnovu, ima se uzeti, da je označena vrijednost spora, vrijednost svakog pojedinog zahtjeva iz tužbe.

Ako je tako označena vrijednost predmeta spora ispod imovinskog cenzusa, kao uslova za dozvoljenost revizije, revizija nije dozvoljena, ukoliko ne ispunjava uslove iz odredaba člana 237 stav 3 i 4 ZPP RS i ZPP FBiH.

Odnosno, ako je tako označena vrijednost predmeta spora preko imovinskog cenzusa, kao uslova za dozvoljenost revizije, revizija je dozvoljena.

Jadranka Stanišić, sudija Vrhovnog suda Republike Srpske